انواع پوست
به طور کل ۵ نوع پوست داریم: معمولی، خشک، چرب، ترکیبی و حساس. دانستن نوع پوست به شما این آگاهی را میدهد که چطور با جوش صورت، آکنه، خشکی پوست و پاکسازی پوست برخورد کنید و طبق آن روتین پوستی مخصوص خودتان را تهیه کنید. انوع پوست معمولا بر اساس ژنتیک شکل میگیرند، اما عادتهای روزمره و رفتار ما با پوستمان و شرایط محیطی بر تغییر نوع پوست تاثیر گذار است. پوست در افراد مختلف خصوصیات متفاوت و در نتیجه نیاز به مراقبتهای متفاوت دارد.
معیارهای تشخیص نوع پوست
معیارهای مختلفی برای تشخیص نوع پوست وجود دارد. اما 3 معیار اساسی و پایه چهت تشخیص نوع پوست وجود دارد که شامل:
- ترشح چربی
- رطوبت رسانی
- میزان حساسیت
این 3 معیار جهت تشخیص نوع پوست، جزء آسانترین و پایه ای ترین معیارهای قابل قبول هستند. چربی پوست، رطوبت و حساسیت پوست میتوانند مدل های مختلفی از نوع پوست را برای افراد ایجاد کنند. هر چند که عامل اصلی نوع پوست در ابتدا، ژنتیک می باشد. بنابراین بر اساس این 3 معیار نوع پوست، هر نوع پوستی ویژگی ها و نشانه های خاصی دارد و مراقبت ها و روتین روزانه خاص خود را می طلبد.
پوست معمولی :
ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ یا نرمال ﻧﻪ ﭼﺮب اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺧﺸﮏ و بهترین نوع پوست است که همه ﺁرزوﯼ داﺷﺘﻦ ﺁن را دارﻧﺪ.
این نوع پوست، نه مانند پوست خشک دچار چروک و پیری زودرس میشود و نه مانند پوست چرب داری جوش است.
راههای مراقبت از پوست معمولی :
- دوری از آفتاب
- استفاده مکرر از ضد آفتابها
- پرهیز از شستشو بوسیله آب خیلی گرم
- استفاده از مرطوب کنندههای ملایم و مناسب
پوست چرب :
در نگاه اول معمولاً دارای منافذ باز زیاد است. جوشهای آکنهای یا کومدون سرسیاه و سرسفید به ویژه در نقاط روی بینی و گونه مشهود است. ظاهر پوست چرب براق است.
فرد از چرب شدن بیش از حد و آزاردهنده پوست و نیاز به شستشوی بیشتر شکایت دارد. چربی پوست در ناحیه T ZONE بیشتر است.
سن شناسنامهای پوست با سن شخص مطابقت دارد و دیرتر چروک میشود.
پوست چرب با خصوصیات تولید سبوم زیاد، منافذ باز و وجود موارد متعدد کومدون و ظاهری براق شناخته میشود.
چرا پوست چرب میشود؟
۱- علل وراثتی
۲- علل هورمونی
۳- وضع تغذیه
۴- قرصهای بارداری
۵- بارداری
۶- مصرف نابجا و محصولات نامناسب آرایشی و بهداشتی
عوارض چربی پوست چیست؟
۱- آکنه و اسکارهای عمیق آکنه
۲- سبوره مژه ، ابرو و پوست سر (شوره)
راههای مراقبت از پوست :
۱- استفاده از پاک کننده مناسب پوست چرب (ژل و تونر دارای الکل)
۲- استفاده از کرمهای رطوبت رسان فاقد چربی
۳- استفاده مرتب از اسکراپ
۴- استفاده از ضدآفتاب فاقد چربی
پوست خشک :
پوست خشک در نگاه مات، خاکستری و کدر است و براق نیست. اثری از آکنه نیست. منافذ خیلی کوچک و یا منفذی دیده نمیشود. سن پوست با سن فرد هم خوانی ندارد، در واقع سن پوستی از سن شناسنامهای فرد بیشتر است به علت کم آبی گاهی چین و چروک دیده میشود.
معمولاً بعد از شستشو از کشش و خارش شکایت دارند و با استفاده از مرطوب کنندهها احساس بهتری دارند.
پوست خشک بیماری نیست اما به علت ایجاد علائم ناخوشایند و احتمال بیشتر بروز چین و چروک بسیار مورد توجه است.
مواردی از خشکی پوست به شکل وارثتی است و به نام ایکتیوز خوانده میشود و از جمله بیماریهای آزار دهنده پوستی به شمار میآید.
علت خشکی پوست چیست؟
۱- کم بودن ارثی آب در لایه شاخی پوست
2- زیاد بودن Turn over (ریزش و تولید) اپیدرم
۳- آسیب لایه محافظ شاخی پوست به علت آفتاب و…
علائم خشکی پوست چیست؟
۱- احساس کشیدگی پوست به ویژه بعد از حمام و شستشو و شنا
۲- ظاهر چروکیده و بیآب پوست
۳- ظاهر زبر پوست
۴- خارش
۵- پوستهریزی متوسط تا شدید پوست
۶- خطوط ریز چین و چروک
۷- قرمزی و التهاب پوست به ویژه روی گونهها
۸- شیار و ترک پوستی که گاهی با خونریزی همراه است
فاکتورهای خطر
سن: افزایش سن خشکی پوست را افزایش میدهد.
جنس: با افزایش سن احتمال از دست دادن رطوبت آقایان بسیار کمتر از خانمها میباشد در حالی که خانمها در سنین یائسگی به طور ناگهانی عوامل هورمونی تخمدان و غدد فوق کلیه محرک ساخت و ساز چربی را از دست میدهند که باعث ایجاد خشکی ناگهانی میشود و این خشکی ناگهانی در آقایان به صورت طبیعی هرگز به وجود نمیآید.
تابش آفتاب: تابش آفتاب نیز تاحدودی خطرناک است.
درمان خشکی پوست :
استفاده از پاک کننده مناسب پوست خشک (شیرپاککن و تونر یا پنهای کرمدار)
استفاده از آبرسان دورچشم
استفاده از رطوبت رسانهای قوی مناسب خشک پوست
دوری از عوامل خشک کننده محیطی
استفاده درست از ضد آفتاب
استفاده از جلسات آبرسانی
پوست مختلط :
این نوع پوست دارای دو منطقه متفاوت است. در ناحیه T ZONE چرب و در ناحیه V ZONE خشک است.
به لحاظ تشخیصی مخلوطی از علائم هر دو پوست چرب و خشک را دارا است.
مراقبت از پوستهای مختلط
برای قسمتهای چرب از محصولات مخصوص پوست چرب استفاده کنید. این قسمتها را روزانه با ژل و تونر بشویید و از لوسیونهای مخصوص پوست چرب استفاده کنید و در قسمتهای خشک از محصولات پوست خشک بهتر است به خاطر هزینه کمتر از محصولات MIX مخصوص پوستهای مختلط استفاده شود.
پوست ترکیبی :
این نوع پوست کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این افراد معمولاً پوستی نرمال دارند اما در زمانهای مختلف تمایل به خشکی و یا چربی دارند.
مراقبت از آن زمانی که چرب میشوند مانند پوست چرب و در زمانهایی که خشک میشوند مانند پوست خشک است.
تشخیص نوع پوست با دستمال کاغذی:
شما میتوانید برای تشخیص نوع پوست خود از یک دستمال کاغذی استفاده کنید. به این صورت که بعد از یک استحمام تقریبا بلند مدت:
۱) دو عدد دستمال کاغذی را برداری، هر کدام را از وسط جدا کنید تا 4 لایه دستمال کاغذی نازک داشته باشید. 2 عدد آن را روی گونه ها و دو تای دیگر را روی پیشانی و چانه پهن کنید و خوب بچسبانید.
۲) ۵ تا ۷ دقیقه صبر کنید.
۳) حالا دستمال کاغذی را برداشته و علائم را چک کنید؛
۴) اگر بر روی همه ی دستمالها لکه های زرد چربی دیده شد، شما دارای پوستی چرب هستید.
۵) اگر دستمال کاغذی ها فقط حالت رطوبت کمی به خود گرفته و از لکه های چربی خبری نبود شما دارای پوستی خشک هستید. پوست خشک در حالت طبیعی هم بر روی گونه ها کشیدگی دارد.
اگر همه ی دستمالها خشک یا چرب و یکنواخت نبودند. به طور مثال دستمالهای روی گونه ها خشک و دستمال روی پیشانی چرب بودند، پوست مختلط دارید.
توصیه می شود که این کار را صبح هنگام قبل از شستشو صورت یا نیم ساعت بعد از یا شستشوی صورت امتحان کنید
سایر مدل های پوست:
بر روی ۵ دسته اصلی پوست یعنی خشک، نرمال، مختلط، چرب و حساس ممکن است اختلالاتی ایجاد شود و نوع پوست دیگری را ایجاد کند. این نوع پوستها معمولا با تحت درمان قرار گرفتن به حالت نرمال خود بر می گردند. این انواع پوست نیزشامل موارد زیر هستند:
• پوست آتوپیک:
پوست آتوپیک یا پوست اگزمایی پوستی است که در پوستهای خشک و حساس بیشتر ایجاد می شود. اگزما نوعی بیماری و اختلال پوستی است که همراه با دانه های قرمز خارش دار، قرمز و ملتهب می باشد. علت اصلی ایجاد اگزما عوامل ژنتیکی می باشند که عوامل تحریک زا و خشکی پوست احتمال بروز و تشدید آن را بالا می برند. عوامل محرک و محیطی از جمله: گرمای هوا، مصرف غذاهای گرمی جات(غذاهای تند)، لباس های پشمی و...
• پوسته پوسته شده:
به دلیل عوامل محیطی مثل آفتاب، باد، خشکی و کم آبی بیش از حد پوست جدا شده و پوسته پوسته می شود. هر چند ممکن است به دلیل عوامل حساسیت زا، عفونت، قارچ، اختلال سیستم ایمنی، مصرف برخی داروها مثل راکوتان و آنتی بیوتیکها، سرطان و مراحل درمان سرطان نیز پوست، پوسته پوسته شود.
• پوست با نقاط قرمز:
دلایل زیادی برای ایجاد لکه قرمز یا بثورات پوستی وجود دارد. مثل گرما، عفونت، مواد تحریک کننده، اختلالات سیستم ایمنی، مصرف دارو، آفتاب، لیزر و...
• خال های پوستی:
خالها نقاط یا لکه های تیره رنگی بر روی پوست هستند که برخی از آنها برجستگی قابل توجهی دارند. معمولا در نوجوانی و کودکی خالها ظاهر می شوند. خالها توسط گروهی از سلولهای رنگی ایجاد شده و بطور کلی بی ضرر هستن اما در صورتی که خالها تغییر رنگ، اندازه، شکل، خارش و خونریزی داشته باشند بهتر است سریعا به پزشک متخصص پوست مراجعه گردد زیرا برخی خالها سرطانی هستند و یا در اثر کندن آنها ممکن است تعداد آنها بیشتر شود.